Należyta staranność w VAT – co musisz wiedzieć, aby spać spokojnie
- Paweł Gorzelec
- 10 lip
- 2 minut(y) czytania
W ostatnich latach coraz częściej mówi się o „należytej staranności” w VAT. To pojęcie, które zyskało na znaczeniu wraz z rosnącą liczbą kontroli skarbowych oraz walką z wyłudzeniami podatkowymi. Przedsiębiorcy muszą być czujni – nie tylko rozliczać VAT prawidłowo, ale także współpracować z kontrahentami, którzy działają legalnie. Co to oznacza w praktyce? Kiedy i jak należy dochować należytej staranności?
Dlaczego należyta staranność jest tak ważna?
Zgodnie z metodyką Ministerstwa Finansów, organy skarbowe oceniają, czy przedsiębiorca dochował należytej staranności m.in. przy nawiązywaniu lub kontynuacji współpracy z kontrahentem. Jeśli tego nie zrobi, może odpowiadać za nieprawidłowości podatkowe wynikające z transakcji – nawet jeśli sam działał w dobrej wierze.
Współpraca z nowym kontrahentem – lista kontrolna
Przedsiębiorca musi szczególnie uważać przy rozpoczynaniu współpracy z nowym partnerem biznesowym – zwłaszcza jeśli transakcje dotyczą zupełnie nowych towarów lub branż. Co warto sprawdzić?
Status rejestrowy kontrahenta – upewnij się, że firma widnieje w KRS (https://ems.ms.gov.pl/krs/wyszukiwaniepodmiotu) lub CEIDG (https://aplikacja.ceidg.gov.pl/ceidg/ceidg.public.ui/search.aspx)
Wpis do wykazu podatników VAT (tzw. Biała Lista) https://www.podatki.gov.pl/wykaz-podatnikow-vat-wyszukiwarka – sprawdź, czy kontrahent jest czynnym podatnikiem VAT.
Wymagane koncesje i zezwolenia – jeśli transakcja tego wymaga.
Umocowania osób działających w imieniu kontrahenta – np. na podstawie danych z KRS.
Warunki transakcji – zwróć uwagę na cenę, profil działalności, miejsce prowadzenia działalności, kapitał zakładowy czy zaplecze organizacyjno-techniczne.
Te działania nie tylko zabezpieczają Cię przed ryzykiem podatkowym, ale również pomagają w budowaniu wiarygodnych relacji biznesowych.
Kontynuacja współpracy – nie zapominaj o cyklicznej weryfikacji
Nawet jeśli z kontrahentem współpracujesz od lat, nie zwalnia Cię to z obowiązku dochowania należytej staranności. Regularnie sprawdzaj:
czy kontrahent nadal jest czynnym podatnikiem VAT,
czy posiada wymagane zezwolenia,
czy dane osób działających w jego imieniu są aktualne.
To szczególnie ważne w przypadku długoterminowych kontraktów lub zmian właścicielskich w firmie.
A co z mechanizmem podzielonej płatności (MPP)?
Zapłata za towar przy użyciu MPP (split payment) działa na korzyść podatnika – w przypadku kontroli uznaje się, że dochowano należytej staranności, o ile spełniono inne formalne warunki i nie występują podejrzane okoliczności transakcji.
Podsumowanie
Dla urzędnika skarbowego „należyta staranność” to konkretne działania, które można udowodnić. Dla przedsiębiorcy – to ochrona przed solidarną odpowiedzialnością i spokojny sen. Niezależnie od tego, czy współpracujesz z nowym czy znanym Ci partnerem – dokumentuj, weryfikuj i nie działaj bezrefleksyjnie.
🔗 Źródło: Metodyka MF – należyta staranność
_gif.gif)



Komentarze